Trong thời đại phát triển tân tiến , tất cả các ngành nghề đều ứng dụng công nghệ hiện đại phát triển theo những hướng riêng biệt khác nhau.. Trong đó , điển hình là ngành nông nghiệp – một trong những ngành trọng tâm của đất nước, cũng phát triển vượt bậc  không kém với những cải tiến về thiết bị máy móc nhằm phục vụ cho việc sản xuất hoặc chế biến nông sản nói chung và khâu quy trình sấy khô nói riêng.

Để sấy khô nông nông sản người ta áp dụng rất nhiều phương pháp sấy khác nhau. Phương pháp  sấy truyền thống theo lối mòn cũ vẫn được áp dụng đối với một số loại nông sản như lúa,ngô,…Đây là phương pháp thủ công bằng hình thức phơi khô nông sản tự nhiên. Tuy nhiên , kiểu sấy này ngày càng bộc lộ những nhược điểm làm chậm tốc độ kinh doanh nông nghiệp, làm giảm năng suất nông sản và mất rất nhiều thời gian.

Từ đó các loại máy hiện đại đã ra đời và khắc phụ được những mặt hạn chế trên.Phương pháp sẩy khô hiện đại có nhiều ưu điểm  nổi bật được phổ biến và sử dụng rộng rãi trên toàn quốc.Chúng trở thành trợ thủ đắc lực bên cạnh những người nông dân , doanh nghiệp lớn nhỏ . Vậy những phương pháp sẩy khô hiện đại có điểm gì đặc biệt mà lại được mọi người ứng dụng rộng rãi đến thế ? Chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Công nghệ sấy là gì

Chắc các bạn cũng đã đọc qua rất nhiều thông tin về công nghệ này được trên website,mạng xã hội,…Công nghệ sấy là một trong những phương pháp làm khô thực phẩm đã xuất hiện từ rất lâu đời tại Việt Nam, mục đích nhằm giữ cho thực phẩm được lâu mà không bị ảnh hưởng chất lượng bởi môi trường.Công nghệ này sử dụng chủ yếu sức nóng của nhiệt và nước để nung nóng cho nước bốc hơi và dùng hơi nước bốc lên rồi thông qua ống dẫn là khô các sản phẩm đặc biệt là nông sản trong sản xuất nông nghiệp.

Phương thức này được đưa vào dây chuyền sản xuất cho mọi loại thực phẩm, nguyên liệu được người dùng sử dụng phổ biến.Song kèm đó , cũng tùy thuộc và mỗi loại nguyên liệu có đặc tính khác nhau mà áp dụng những phương pháp sấy khô khác nhau. Hệ thống thiết bị sấy nông sản được ứng dụng rộng rãi bởi hiệu quả kinh tế cao mà nó mang lại.

Những ưu điểm đặc biệt của sấy khô nông sản hiện đại

Ngày nay công nghệ tân tiến , chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy máy sấy nông sản vô cùng hiện đại đa chức năng được áp dụng vào quy trình sản xuất.Không chỉ dừng bước ở việc sản xuất máy sấy , các nhà sản xuất còn đầu tư vào dây chuyền hệ thống sấy chất lượng cao với vận hành tự động giúp tăng năng suất , chất lượng cao  mà không bị làm biến đổi dinh dưỡng. Đó cũng là câu trả lời chính vì sao ngày nay có nhiều cơ sở ,xưởng chế biến nông sản lựa chọn phương pháp sấy hiện đại.

Dây chuyền hiện đại đưa vào hoạt động với công suất tối ưu, vận hành êm và góp phần giảm xác suất gây ô nhiễm môi trường xuống mức thấp nhất.Nhiều loại máy sấy còn giúp doanh nghiệp  sản xuất ra lượng nông sản lớn trong một đợt sấy, sản phẩm đảm bảo sấy khô và được bảo quản kỹ càng không bị mốc hay mối mọt.Hệ thống cũng được bảo hành đúng quy chuẩn an toàn lao động , không gây bất cứ nguy hại gì cho người trực tiếp tham gia. Bên cạnh đó, sự đa dạng về kiểu sấy, về các đặc tính riêng của từng loại máy sấy hiện đại đáp ứng nhu cầu phong phú của con người để chọn lựa sản phẩm phù hợp.

Nguyên lí hoạt động của máy sấy hoa quả

Quy trình sấy được diễn ra liên tục từ khuếch tán bên trong cả bên ngoài vật liệu dạng rắn cùng đồng thời với quá trình truyền nhiệt. Quá trình này nối tiếp nghĩa là nó sẽ chuyển lượng nước trong vật liệu từ lỏng sang pha hơi,sau đó sẽ tách pha hơi ra khỏi vật liệu.

Tác động quá trình này là sự chênh lệch độ ẩm trong lòng vật liệu và bên trên bề mặt.Điều này chỉ xảy ra khi áp suất hơi trên bề mặt lớn hơn áp suất riêng của phần hơi nước trong môi trườn xung quanh.Ngoài ra, tùy theo phương pháp sấy khác nhau mà nhiệt độ là yếu tốc thúc đẩy hoặc cản trở quá trình di chuyển ẩm từ bên trong ra ngoài bề mặt vật sấy. Môi trường không khí ẩm xung có tác động ảnh hướng rất lớn trực tiếp đến vận tốc sấy.

Các phương pháp được ứng dụng phổ biến trong công nghệ sấy nông sản

Công nghệ sấy đối lưu

Có thể nói phổ biến nhất của tất cả các loại thiết bị được ứng dụng vào làm máy sấy đó là sấy đối lưu hay còn gọi cách khác là sấy đối lưu hoàn toàn khí nóng.Nguyên lí hoạt động đặc trưng của loại máy này là sự chuyển động của luồng không khí dùng làm tác nhân sấy. Không khí nóng có thể tạo ra bằng nhiều cách ,chuyển động tuần hoàn trong buồng sấy, tiếp xúc với bề mặt cần sẩy làm cho hơi ẩm trong vật bốc lên sau đó chuyển động ra ngoài theo luồng khí đó.

Sấy đối lưu có thể thực hiện thành từng phần hoặc liên tục tùy theo nhu cầu . Sau đó thành phẩm cũng sẽ được chuyển ra khỏi buồng theo đợt ( mẻ) hoặc theo chuyển động băng chuyền liên tục

Cân nhắc dùng các phương pháp khác phối hợp với sấy đối lưu như sấy tầng sôi hay sấy phun để giúp giảm chi phí năng lượng

Ưu điểm: Tốc độ hoạt động khá cao, năng lượng hoạt động tốt, thành phẩm ít bị co ngót, hư hỏng, hoặc bị biến dạng . Tuy nhiên đi kèm chúng là độ ẩm cuối cùng không cao.

 Công nghệ sấy bằng hơi nước công nghiệp

Đây là hệ thống thiết bị có dạng tự động hoặc bán tự động . Tường được xây hẳn bằng gạch và bê tông hoặc hệ thống vách nhôm. Nguyên lí hoạt động của của công nghệ này này cực kỳ đơn giản: dùng nhiệt độ để đốt nóng nước và dùng nhiệt của hơi nước để sấy sản phẩm. Các bộ phận chính bao gồm :

1.Bộ phận phát nhiệt (nồi hơi)

2.Truyền nhiệt (calorife)

3.Phân tán nhiệt ( quạt )

Ưu điểm của công nghệ này

Đầu tiên phải kể đến là dễ thao , thời gian đốt là sấy hơi nhanh hơn , dễ dàng, không phải mất nhiều thời gian. Buồng sấy hoàn toàn kín và được tách biệt riêng với lò đốt ,làm theo cách này sản phẩm không chỉ tránh được nhiệt độ cao mà còn được bảo quản tránh bụi bẩn. Toàn bộ hệ thống sấy còn giúp người dùng có thể thu hồi năng lượng thừa và điều chỉnh nhiệt độ phù hợp cho từng sản phẩm.

Mang lại chất lượng sản phẩm tốt nhất cho người tiêu dùng, vẫn giữ được màu sắc , thành phần , dinh dưỡng và hương vị sản phẩm tuyệt đối. Chi phí thấp , năng suất cao , sản phẩm không bị ám mùi khói,than củi . Đó là những vấn đề mà nhà sản xuất chú trọng quan tâm . Bên cạnh đó còn mang đến cho khách hàng những sản phẩm nông sản sấy sạch hoàn toàn, không bám bụi bẩn, nhiễm khuẩn,an toàn vệ sinh thực phẩm.Phương pháp này cũng chiếm được thiện cảm của rất nhiều nhà tiêu dùng đã áp dụng vào quy trình sản xuất của công ty mình. Tại Phúc Trường Hải hiện đang cung cấp các loại lò hơi tầng sôi, lò hơi công nghiệp có thể phục vụ cho hoạt động sấy khô của doanh nghiệp một cách tốt nhất.

Hệ thống sấy chân không đông lạnh FD ( Sấy thăng hoa )

Sản phẩm được tách khỏi nước và làm khô ở nhiệt độ môi trường để sấy rất thấp, khoảng từ -45C đến 40C, buộc phải có độ chân không cao. Từ đó ẩm trong vật liệu sấy đóng băng và bay hơi ra chuyển mình từ trạng thái rắn thành khí không qua dạng lỏng . Với nhiệt độ thế này thì giá trị dinh dưỡng trong thành phẩm hầu như được bảo quản nguyên vẹn.Sử dụng từ trường và điện trường để kiểm soát kích thước tinh thước tinh thể trong quá trình đông lạnh.Giảm chu trình và kiểm soát áp suất hiệu quả.

Một số công nghệ sấy khác

Sấy chân không :

Sử dụng nhiều chế độ gia nhiệt ( như microwave) .

Sử dụng gia nhiệt bằng bức xạ hồng ngoại.

Dùng cho vật liệu dễ bị bụi , oxy hóa ,chịu được nhiệt độ cao hay những vật liệu thoát ra dung môi quý cần thu hồi lại hay vật dễ nổ.

Thường dùng cho cafe hoàn tan , sữa bột,…

Sấy tầng sôi :

Cải thiện chất lượng sản phẩm bằng phương pháp cơ học tạo ra tầng sối như khuấy đảo, tạo các dao động , tạo các xung động,..

Sử dụng giải pháp truyền nhiệt trực tiếp.

Giúp cải thiện hệ thống tác nhân sấy.

Áp dụng cho những loại đậu, rau củ dạng mỏng hay dạng hạt.

Nên sử dụng với các phương pháp khác như bơm nhiệt , hơi quá nhiệt, tạo chân không.

Phương pháp sấy phun :

Bổ sung thêm khí ,cải tiến lại thiết kế buồng sấy để tránh tình trạnh bị bám dính vào thành buồng sấy.

Nâng cấp cơ cấu phun sương để đảm bảo sự đồng đều về kích thước hạt.

Dùng giải pháp tạo sương bằng sóng siêu âm

Sử dụng hơi quá nhiệt

Ứng dụng CFD để tính toán cải tiến buồng sấy nhằm nâng cao năng suất hiệu quả

Áp dụng cho các sản phẩm cần sấy dạng lỏng hoặc huyền phù

Phương thức sấy khây tĩnh

Hệ thống phân phối khí được thiết kế đảm bảo sự đồng nhất trong nhiệt độ và độ ẩm của tác nhân sấy giúp cải thiệu hiệu quả truyền nhiệt

Tiếp xúc :

Là phương thức sấy không cho tiếp xúc trực tiếp với vật liệu sấy , mà tác nhân sấy truyền nhiệt qua một vách ngăn gián tiếp cho vật liệu sấy.

Dùng cho các loại bột , tinh bột các sản phẩm dược liệu hoặc mỹ phẩm.

Bằng tia hồng ngoại :

Sử dụng nguồn nhiệt phát ra năng lượng tia hồng ngoại truyền cho vật liệu sấy.

Dùng dòng điện cao tần:

Dùng năng lượng điện trường có tần số cao để đốt nóng toàn bộ bề dạy lớp vật liệu sấy.

Áp dụng cho các loại bánh được làm từ bột mì

Sấy lạnh:

Sấy trong điều kiện mức nhiệt độ và độ ẩm của tác nhân sấy thấp hơn nhiều so với môi trường . Điều đó giúp đảm bảo đặc tính cảm quan của sản phẩm ,ẩm thấp để tạo ra sự chênh lệch ẩm,do đó ẩm trong vật liệu sấy có thể thoát ra ngoài dễ dàng.

Thùng quay:

Cải tiến rõ rệt hệ thống nạp tác nhân sấy

Kiểm soát độ ẩm cuối nguyên liệu

Cải tiến thiết kế hệ thống gia nhiệt

Công nghệ sấy mới bằng lò vi sóng

Mình cũng muốn phổ cập thêm một chút kiến thức ngoài lề, ngoài các phương pháp sấy truyền thống kể trên,các thiệt bị và máy sấy sử dụng vi sóng cũng là một trong những bước tiến khoa học mới vượt trội. Công nghệ sấy bằng vi sóng có thể giúp tiết kiệm năng lượng tiêu hao xuống tới 30%, nâng cao hiệu quả sấy gấp 40 lần và giảm giá thành  cạnh tranh xuống thấp hơn so với giá truyền thống.

Các phương pháp này chủ yếu được áp dụng vào công nghệ sấy khô nông sản như các loại lúa, ngô, trà, cafe…Công nghệ sấy nông sản phổ biến nhất là công nghệ sấy lạnh , hoặc các phương pháp sấy nông sản áp dụng sử dụng nhiệt độ cao bằng máy sấy thăng hoa.Mặt khác nếu gia đình bạn là một doanh nghiệp quy mô nhỏ như dạng gia đình , thì bạn cũng không cần ứng dụng các kỹ thuật sấy khô hiện đại thế này , mà có thể tham khảo qua những bước cách làm sấy khô thủ công để có thể tự xây dựng lò sấy cho mình.

Kết luận

Có thể nói với những phương pháp sấy hiện đại kể trên chúng ta có thể từng loại đều có những tính năng đặc biệt riêng đáp ứng phù hợp tùy theo mục đích ,nông sản sản xuất khác nhau của doanh nghiệp hay những xưởng,cơ sở.Vì vậy khi lựa chọn công nghệ tốt nhất khách hàng cũng cần cân nhắc kỹ càng về các yếu tố và nhu cầu kỹ càng.